Erik, de schrijver

Recensie door Mary Whipple

“Eenmaal op je schreden teruggekeerd, ben je verloren”.

De avonturen van Erik Hazelhoff zijn zo gedurfd en exotisch en sommige toevalligheden zo vreemd, dat – zou dit fictie zijn – een lezer geëxcuseerd is als hij het ‘onrealistisch’ vindt. Toch is dit het verhaal van een echt mens dat zijn hele leven heeft geloofd in het uitdagen van het lot, doorgaan, doen wat hij moest doen, zonder ooit om te kijken.
“Onmogelijkheden” accepteerde hij niet; hij daagde iedere keer de status quo uit; vaak met heldhaftige acties. Schijnbaar onbevreesd leerde hij al in zijn vroegste kinderjaren (in toenmalig Nederlands-Indië) op Java dat Angst in een Zwarte Grot woont, maar “je moet hem trotseren en een steentje in je mond beschermt je daarbij”. Hazelhoff heeft zijn hele leven een steentje in zijn mond gehad en liep met rasse schreden langs Zwarte Grotten die minder moedige mensen hebben verorberd.

Hazelhoff is een groot schrijver wiens eerste artikel werd gepubliceerd toen hij net zestien was. Hij herschept op levendige wijze, vaak humorvol en altijd openhartig zijn jeugdjaren op Java en zijn uiteenlopende levens als gaucho in Argentinië, als rechtenstudent in Leiden, als vriend van koningin Wilhelmina in de Tweede Wereldoorlog tijdens haar ballingschap in Engeland en als verzetsman tijdens de Duitse bezetting. Uiteindelijk werd hij ondanks zijn bijziendheid, piloot bij de RAF en voerde als Pathfinder piloot vele bombardementsvluchten uit boven Duitsland. Hij was de adjudant van koningin Wilhelmina na haar terugkeer in Nederland; hij slaagde erin om in Hollywood te werken waar hij als Erik Drake wat filmrollen had. Als vice president van het jonge NBC werkte hij bij de nieuws- en reclameafdeling, gaf leiding aan Radio Free Europe, schreef een boek over zijn oorlogservaringen en was zelfs betrokken bij de exploitatie van olie voor de kust van Israël. In ieder van deze “incarnaties” had hij avonturen bij de vleet, daagde altijd het lot uit en accepteerde wat er ook gebeurde zonder klachten en “wat-als”.

In de loop van deze spannende en prachtig geschreven autobiografie, onthult Hazelhoff zijn geloof in fundamentele waarden. Hij verdedigt zijn land, doet zijn woord eer aan, toont oprecht respect voor hen die het waardig zijn en weigert zichzelf serieus te nemen. Zijn autobiografie laat zien dat hij een van de werkelijke helden van de twintigste eeuw is, al zou hij het zelf waarschijnlijk gênant vinden om zo gezien te worden. Zijn aantekeningen over zijn latere leven waarin hij nadenkt over zijn eigen dood, zijn zowel aangrijpend als gedenkwaardig door zijn onthullingen over wat hij heeft geleerd en de manier waarop hij op een dag oog in oog zal staan met de Zwarte Grot. Dit boek heeft voor elk wat wils: het bevat persoonlijke inzichten over de geschiedenis, observaties over de maatschappij en openbaringen over de persoonlijke filosofie die hem in de loop van zijn tachtig- jaar-plus leven gemaakt heeft tot een inspiratie voor mannen en vrouwen van alle culturen en alle leeftijden.

Recensie door Mary Whipple